Gutenberg: Grootste verandering in jaren voor WordPress

Je oude vertrouwde WordPress-omgeving gaat flink op de schop.

In de volgende grote update van WordPress gaat de huidige content editor met pensioen en is de nieuwe Gutenberg-editor aan de beurt. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over de nieuwe WordPress-editor en wat dit voor jouw website betekent.

Waarom een nieuwe editor?

De huidige WordPress-editor is bijna een decennium ongewijzigd gebleven, op een paar kleine updates na. Dat is een lange periode, helemaal voor internetbegrippen. In de tussentijd heeft de concurrentie niet stilgezeten.

Online platformen zoals Square Space en Wix zijn de strijd met WordPress aangegaan. Deze partijen hebben prachtige tools en editors ontwikkeld waarmee je eenvoudig een basiswebsite kunt maken.

WordPress heeft de afgelopen jaren dan ook veel gebruikers zien vertrekken naar dit soort alternatieve platformen.

Om een antwoord te geven op de steeds toenemende vraag naar een meer visuele WordPress-editor, zijn er binnen de community diverse third-party plugins ontwikkeld. Bekende plugins zijn onder andere Visual Composer en Divi. Deze plugins passen de standaard WordPress-editor aan en bieden gebruikers een eenvoudigere manier om hun site visueel in elkaar te klikken.

Niet iedereen is echter even blij met deze plugins. Omdat er geen afgesproken standaard is, heeft elke plugin zijn eigen implementatie gemaakt. Met als gevolg dat sites moeilijk te upgraden zijn en dat het lastig is om data uit te wisselen met andere plugins.

Om hier een eind aan te maken en ondertussen ook te voldoen aan de vraag voor een visuele editor, komt het team achter WordPress nu met een officiële nieuwe editor: Gutenberg.

Maak kennis met Gutenberg; de nieuwe WordPress editor

Wil je de nieuwe editor alvast uitproberen? Dat kan! Op de website van WordPress is de nieuwe editor beschikbaar als een plugin. Het is verstandig om eerst een backup van je website te maken voordat je de Gutenberg-plugin installeert. Nog beter is het om de plugin op een aparte ontwikkelomgeving te installeren; informeer bij je websitebouwer naar zo’n omgeving.

De eenvoudigste manier om de nieuwe Gutenberg-editor te testen, is door een bezoek te brengen aan de speciale demo-website.

De nieuwe interface

Met de nieuwe editor hebben gebruikers veel meer controle over het uiterlijk van hun website. Elk element kan op een eenvoudige manier gestyled worden.

De grootste verbetering is dat je nu direct in de editor kunt zien hoe de content op je website eruit zal zien. Je hoeft niet langer heen en weer te schakelen tussen de editor en de voorbeeldweergave.

De mate van aanpasbaarheid hangt af van het gekozen blok. Je hebt straks de keuze uit bijna 50 standaard contentblokken.

Werken met content blokken

Er zijn standaard blokken voor tekst, afbeeldingen, omslagfoto’s, video’s en ook verschillende social media-posts. Daarnaast zijn er geavanceerde blokken om bijvoorbeeld een content grid te maken.

Het mooie aan de opzet van de nieuwe editor is de mogelijkheid om zelf blokken toe te voegen. Wanneer je testimonials op je website wilt plaatsen, kun je je websiteontwikkelaar vragen om hiervoor een blok te ontwikkelen.

Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor een grid met foto’s van je team. Je bent vrij om zoveel blokken toe te voegen als je wilt.

Wat betekent de nieuwe editor voor jouw website?

Wanneer je straks gebruik wilt maken van de nieuwe editor, is het verstandig om te controleren of je website deze ondersteunt. Gebruikt je website een standaardthema? Kijk dan of er al een nieuwe update voor je thema beschikbaar is.

Heb je een maatwerkthema laten bouwen? Dan is de kans groot dat je websitebouwer aan de slag moet om de nieuwe editor in je thema te integreren. Informeer bij je websitebouwer hoeveel tijd hij of zij nodig heeft voor de upgrade van je huidige thema.

Maak op basis van een offerte de keuze of je je huidige thema laat upgraden of geen gebruik gaat maken van de nieuwe editor. Wanneer je in de komende periode een nieuwe WordPress-website laat bouwen, vraag dan of je toekomstige website de nieuwe Gutenberg-editor ondersteunt.

Websites met ondersteuning voor de nieuwe editor zullen duurder zijn. Dit heeft een paar redenen:

• Designers moeten straks ook contentblokken ontwerpen.
• Developers moeten een extra programmeertaal leren of extra collega’s inschakelen.
• Naast de voorkant van je website moet straks ook de achterkant gestyled worden.

Dit kost allemaal extra tijd en wordt vanzelfsprekend doorgerekend naar de klant. Ik verwacht een stijging van ongeveer 30% à 40% ten opzichte van de huidige prijzen.

De gevolgen voor developers en designers

Developers en designers moeten nog beter gaan samenwerken. Websites zullen steeds meer bestaan uit herbruikbare blokken. Een ontwerp voor bijvoorbeeld een homepage en blog alleen is niet meer voldoende.

Klanten verwachten steeds vaker niet alleen een ontwerp, maar ook een compleet achterliggend design system. Kort gezegd is dit een systeem van designelementen die gebruikt worden om pagina’s en blokken op te bouwen.

Een design system kan goed aansluiten op de nieuwe Gutenberg-editor. Elementen uit het design system kunnen geïntegreerd worden als ‘blok’ in de editor, waardoor gebruikers meer vrijheid krijgen om zelf pagina’s op te bouwen.

Developers moeten ook weer terug naar de schoolbanken. Traditioneel worden WordPress-plugins en thema’s in PHP geschreven, maar met de komst van de nieuwe editor moeten developers ook overweg kunnen met het framework React.

Zowel designers als developers hebben dus meer werk te verrichten om een website compatibel te maken met de nieuwe editor. De verwachting is dan ook dat WordPress-websites duurder gaan worden.

Een grote stap vooruit

Met de Gutenberg-editor maakt WordPress een significante stap vooruit op het gebied van gebruikservaring. Met de nieuwe editor stelt WordPress een nieuwe standaard vast waarop developers en designers gezamenlijk verder kunnen bouwen.

In de toekomst verwacht ik dat steeds meer functionaliteit in ‘blokvorm’ beschikbaar komt binnen WordPress. Developers van bestaande plugins en thema’s hebben tijd nodig om hun werk ook geschikt te maken voor de nieuwe editor. Verwacht een overgangsperiode waarin het niet altijd duidelijk is waar je iets kunt bewerken.

Mocht je straks moeite hebben met de nieuwe editor, dan heb je altijd nog de mogelijkheid om de huidige editor als plugin te installeren.